DEN HAAG – Nederlanders drinken minder alcohol en schenken steeds vaker een alcoholvrij alternatief in. Het aanbod van 0.0-dranken in supermarkten, slijterijen en restaurants stijgt flink. Naast alcoholvrije wijnen, waaruit alcohol is onttrokken, zijn ook andere alternatieven voor wijn in opkomst. Denk daarbij aan koud gebrouwen thee en hoogwaardige vruchtensappen. ‘Wie een alcoholvrije chardonnay drinkt, vergelijkt het gauw met een alcoholhoudende’, zegt Henrico van Lammeren van wijnimporteur Vinites. ‘Dat valt vaak tegen. Met een mooi sap gebeurt dat niet.’

ABN Amro verwacht, op basis van cijfers van het marktonderzoeksbureau Nielsen, dat het aantal nieuwe introducties van alcoholvrije wijn de komende jaren blijft toenemen. Enerzijds hangt dat samen met de wens van consumenten om minder te drinken. Anderzijds is het te herleiden naar innovatie. Wijnproducenten kunnen dankzij nieuwe distillatie- en filtratietechnieken de smaak van alcoholvrije wijn beter behouden.

Hoewel de kwaliteit ervan verbetert, vinden sommige wijnexperts dat deze alcoholvrije wijn uiteindelijk geen goede vervanger is van de alcoholhoudende evenknie. Ook wijnhandelaar Van Lammeren (Vinites) zet een aantal vraagtekens bij alcoholvrije wijn. Volgens hem bevat die andere geuren en smaken dan gebruikelijk. ‘Alcohol heeft een onmisbare functie. Die is onder meer de drager van aroma’s. Die staan dus onder druk zonder alcohol’, aldus Van Lammeren. ‘Dat zorgt ervoor dat mensen niet positief zijn verrast als zij alcoholvrije wijn drinken. Wie een alcoholvrije chardonnay drinkt, vergelijkt het met een alcoholhoudende. Dat valt dan vaak tegen.’

Bij andere alcoholvrije alternatieven wordt zo’n vergelijking niet getrokken. ‘Met een mooi sap gebeurt dat bijvoorbeeld niet’, aldus Van Lammeren. Vinites is één van de Nederlandse importeurs die de afgelopen jaren het assortiment heeft verbreed met vruchtensappen. Denk daarbij aan pruimen-, druiven- maar ook kweepeer-sap. Deze dranken kunnen volgens Van Lammeren wel associaties wekken met de aroma’s in wijn. Ook sap kan fris, bitter of stroef zijn. Inmiddels bieden sommige restaurants, als tegenhanger van de wijnspijs-, zelfs een sapspijs-combinatie aan. Zo past kweepeer-sap goed bij gerechten waarbij je witte wijn schenkt, zoals vis.’

Naast sap bieden diverse Nederlandse wijnhandelaren ook inmiddels thee aan. Eerder besteedde dagblad Trouw al aandacht aan thee als ‘nuchtere neef’ van wijn. Zo zijn er inmiddels ‘theesommeliers’ die benadrukken dat de kunst van het theedrinken in Nederland een hogere vlucht aan het nemen is. Thee heeft volgens de Amsterdamse theesommelier Mariëlla Erkens ‘dezelfde kwaliteiten’. Volgens haar kan het ‘smaken versterken, bij elkaar brengen en komen ook de aroma’s overeen.’