DEN HAAG – Net als in Zuid-Europa hebben hogere temperaturen  gevolgen voor de Nederlandse druiventeelt. Het beïnvloedt de rijping van de druiven, en zorgt zo voor meer suiker in de bes. Ook heeft klimaatverandering gevolgen voor de zuren en aroma’s van de wijn. Simon Crone, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Wijn Producenten (VNWP) volgt de ontwikkelingen op de voet. Om met klimaatverandering om te gaan, kunnen volgens hem aanpassingen in teelt en wijnbereiding nodig zijn voor een blijvend, gezonde kwaliteitswijnbouw. Zowel in binnen- als buitenland.

In Nederland is sinds 1906 de jaargemiddelde temperatuur met bijna twee graden toegenomen. Verdwenen wijngaarden uit de kleine ijstijd keren terug. Dat is niet onopgemerkt gebleven. Media besteden veel aandacht eraan: wijn van eigen bodem is populair. De opwarming van de aarde betekent dat geoogste druiven van eigen bodem meer suiker (alcohol) en minder zuur (meer zuurafbouw) bevatten. Ook zorgen hogere temperaturen voor andere aroma’s. Nederlandse wijnen worden steeds beter.

Dat zijn bekende, positieve geluiden voor de Nederlandse wijnbouw. Maar daarbij zijn volgens Crone kanttekeningen te plaatsen. Klimaatverandering is niet alleen maar zonneschijn. Allereerst zorgen hogere temperaturen voor meer verdamping. Daarnaast krijgt Nederland vaker last van extreme weersomstandigheden. ‘De laatste jaren hebben wijngaardeniers te maken gehad met droge periodes en heftige regenbuien’, vertelt Crone. Door zo’n  regenval stroomt het water sneller af naar de rivieren. ‘Dat beïnvloedt de beschikbaarheid van water, bijvoorbeeld in zanderige gronden.’ Dat leidt tot geleidelijke aanpassingen: ‘Denk bijvoorbeeld aan snoeien, rassen en nieuw voor noordelijke Europese landen: irrigatie, druppelsystemen’, aldus Crone.

Naast Nederlandse wijngaardeniers hebben uiteraard ook hun collega’s in Zuid-Europa veel te maken met  de gevolgen van klimaatverandering. Zo is in Frankrijk de gemiddelde temperatuur sinds 1900 zo’n 1,5 graad gestegen. In deze grote, zuidelijke wijnlanden worden projecten opgezet om te komen tot aanpassingen die nodig kunnen zijn voor een blijvend, gezonde wijnbouw. Dat is volgens Crone wennen: ‘In sommige gebieden vinden handelingen al jaren op dezelfde wijze plaats. Hogere temperaturen en extreme weersveranderingen vragen om veranderingen.’

Dat zorgt voor uitdagingen. Zo zijn veel teelten, bereidingswijzen  vastgelegd met een beschermde oorsprongsbenaming (PDO), denk daarbij aan Champagne. Klimaatopwarming kan ervoor zorgen dat in de toekomst bij de bereiding daarvan aanpassingen nodig zijn, vanwege een lager zuurgehalte van geoogste druiven. Mogelijk wordt gekeken naar andere teelt, of andere druiven.

‘De toekomst zal leren wat de aanpassingen, waaraan dus stap voor stap wordt gewerkt, gaan betekenen voor de wijnproductie’, zegt Crone. Er zal volgens hem in ieder geval worden gekeken naar een andere snoei, andere rassen, en of andere wortelstokken. De aanpassingen verschillen uiteraard per regio. Sommige gebieden merken nu eenmaal meer, of juist minder de gevolgen van klimaatverandering.

Binnenkort organiseert de Vereniging Nederlandse Wijn Producenten (VNWP) een kennissessie over Klimaat en Wijnbouw. Daarin zal de inbreng worden besproken van Europese kenniscentra over wijnbouw. Een datum wordt binnenkort geprikt.