Vier vragen over 'het glas wijn bij de kapper'
Den Haag (15 juli) – Vorig jaar zomer diende VVD-Tweede Kamerlid Ziengs een wetsvoorstel in om blurring, het vermengen van horeca en detailhandel, mogelijk te maken. Sindsdien lijken de plannen van het Kamerlid uit Assen al een jaar stil te liggen. Hoe staat het ervoor? Wanneer kunnen we weer nieuws verwachten? Vier vragen en antwoorden over de wet die winkelstraten in binnensteden en dorpskernen weer vitaal moet maken.
1) Wat maakt dit voorstel ook alweer mogelijk?
Op dit moment is de Drank- en Horecawet langs de scheiding van traditionele sectoren georganiseerd. Er wordt een verschil gemaakt tussen horeca- en slijtersbedrijven. Enkel zij kunnen alcohol schenken. In het wetsvoorstel van Ziengs wordt een derde categorie daaraan toegevoegd: ‘gemengde kleinhandelsbedrijven’.
Deze nieuwe soort bedrijven mogen, als nevenactiviteit, ook alcohol verstrekken. Zij hebben zich, net als de horeca- en slijtersbedrijven, te houden aan alle relevante artikelen van de Drank- en Horecawet. Denk daarbij aan de aanwezigheid van een leidinggevende, voldoende kennis en inzicht met betrekking tot sociale hygiëne en het toepassen van leeftijdsgrenzen.
Tegelijkertijd krijgen ook de ‘ouderwetse’ horeca- en slijtersbedrijven meer mogelijkheden. Volgens de huidige wetgeving mogen zij enkel condooms en maandverband (horeca), en onder meer glaswerk en kurkentrekkers (slijters) verkopen. Dat gaat veranderen. Zij kunnen een vergunning aanvragen om bijvoorbeeld hapjes te verkopen, of proeverijen te organiseren.
2) Waarom is het in de Tweede Kamer nog niet behandeld?
Het wetsvoorstel bevindt zich nog in een prille fase. In juni 2018 heeft VVD-Kamerlid Ziengs zijn wetsvoorstel aan de Tweede Kamer aangeboden. Daar was deze memorie van toelichting, een Kamerstuk dat uitleg geeft over een wet, aan toegevoegd. Sindsdien is er nog niet over de ‘Wet regulering mengformules’ gedebatteerd.
Het initiatiefvoorstel kan pas in behandeling komen nadat de Tweede Kamer advies heeft gevraagd aan de Raad van State, de onafhankelijk adviseur van de regering. Deze kijkt onder meer naar de kwaliteit en uitvoerbaarheid van voorstellen en of die in overeenstemming zijn met de Grondwet, andere wetten en verdragen. Op dit moment wacht de Tweede Kamer nog steeds op het advies. Vervolgens krijgt VVD-Kamerlid Ziengs nog de mogelijkheid om erop te reageren. Pas daarna wordt het in de Tweede Kamer en Eerste Kamer besproken.
In de tussentijd heeft staatssecretaris Blokhuis (VWS) zelf een onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de te verwachten effecten van dit initiatiefwetsvoorstel. Dat heeft hij gedaan om het voorstel en de onderdelen goed te kunnen beoordelen. Dit onderzoek heeft de economische effecten en gezondheidsrisico’s in kaart gebracht.
3) Gaat de wet het halen?
Het is nog te vroeg om daarover iets te zeggen. Zoals hiervoor besproken: het wetsvoorstel heeft nog een heel lange weg te gaan. Toch schreef bijvoorbeeld de NOS vorig jaar dat het erop lijkt dat Ziengs op een meerderheid in de Tweede Kamer kan rekenen. Volgens het ANP ontvangen zijn plannen de steun van zowel alle rechtse partijen als 50PLUS en DENK. Kanttekening: er is nog geen advies van de Raad van State, en geen debat over het voorstel geweest. Partijen kunnen nog van standpunt veranderen.
Staatssecretaris Blokhuis ziet het voorstel in ieder geval niet zitten. Eerder gaf de bewindspersoon bij de NOS aan dat hij ‘iedereen z’n biertje of wijntje gunt’. ‘Maar in deze tijd waarin we steeds meer weten over de gezondheidsrisico's van alcohol ben ik er geen voorstander van om het aantal plekken waar je alcohol kunt krijgen bijna ongelimiteerd te laten groeien.’
4) Wat zijn de voor- en tegenargumenten?
In een toelichting schrijft VVD-Kamerlid Ziengs dat winkeliers veel last hebben van webshops, en dat winkelen voor steeds meer consumenten ‘een beleving’ wordt. Hij wil dat ondernemers beter kunnen inspelen op deze klantbeleving. Door het aanbieden van een ‘totaalproduct’, het verkopen van een glas wijn in bijvoorbeeld een boekhandel, wordt volgens hem winkelstraten nieuw leven ingeblazen. Dat doet de vitaliteit van binnensteden en dorpskernen goed.
Tegenstanders willen het aantal locaties waar alcohol wordt verstrekt juist terugdringen. Zij zijn bang voor een wildgroei van semi-horeca, en dat er meer alcohol wordt gedronken. Verder zijn er zorgen dat deze bedrijven zich niet strikt houden aan alle vereisten uit de Drank- en Horecawet. Als laatste geeft deze wet ruimte aan tankstations om weer alcohol verkopen. 50PLUS heeft al aangegeven om tijdens de behandeling daarover een motie in te dienen.