Den Haag (26 mei) – Hoewel de groei van de totale wijnproductie lijkt af te vlakken, neemt de productie van Europese, biologische wijn een vlucht. Dat valt te lezen in een jaarlijks rapport van onderzoeksbureau International Wine & Spirits Research (IWSR). Zo wordt bijvoorbeeld in het traditionele Frankrijk bijna een verdubbeling van het aantal geproduceerde biologische wijnen verwacht, namelijk zo’n 210 miljoen flessen in 2022. Nu zijn dat er ongeveer 110 miljoen. Ook Nederlandse consumenten drinken vaker een biologische wijn.

Monty Waldin, een Britse expert, op het gebied van duurzame wijnbouw, schatte in 2017 nog dat wereldwijd vier procent van de wijngaarden biologisch is, maar dit wijnareaal wint al jarenlang flink terrein. Volgens IWSR is sinds 2007 biologisch landbouwgrond met ruim 200 procent toegenomen, en is inmiddels ruim 400.000 hectare groot. Zo’n 80 procent van het bio-wijnareaal ligt op het Europese continent. Het lijkt erop dat de productie van biologische wijnen van kleine wijnboeren is opgepakt door de grotere producenten.

Productieproces

In tegenstelling tot de traditionele wijnbouw in Europa wordt bij het telen van biologische druiven geen gebruik gemaakt van bijvoorbeeld kunstmest, gentechnologie en gewasbeschermingsmiddelen. Onkruid, insecten en plagen worden op een natuurlijke manier bestreden. Men ploegt weer, kruidenpreparaten worden over de wijnstok verneveld en er kan gebruik worden gemaakt van lokdoosjes met feromonen. Vervolgens wordt in het vinificatieproces van Europese, biologische wijn, anders dan in het traditionele proces, veel minder of zelfs geen sulfiet toegevoegd. Dit conserveringsmiddel voorkomt onder meer de groei of werking van ongewenste bacteriën, en het ontstaan van ongewenste aroma’s. Bij de productie moeten biologische druiven en wijnkelders erg schoon zijn.

Over deze biologische productietechnieken hebben EU-lidstaten in 2012 in deze verordening gezamenlijke afspraken gemaakt. Flessen die aan deze strenge regels voldoen, bevatten het ‘Europees biologisch keurmerk’; een groen logo met 12 witte sterren die samen een plantenblad voorstellen. Ook bedrijven die deze wijnen importeren, zogeheten biologisch gecertificeerde bedrijven, mogen vermelden dat zij Skal gecertifieerd zijn. Deze flessen en bedrijven worden jaarlijks streng gecontroleerd door de stichting Skal Biocontrole. Dat wordt gedaan in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).

Sommige flessen bevatten ook andere nationale bio-labels, bijvoorbeeld die van het Franse Agriculture Biologique (AB). Andere bio-wijnboeren vinden deze nationale, en EU-regels nog niet te ver gaan, en hanteren alternatieve, strengere labels. Zo zijn Nederlandse wijngaardiers onlangs een ‘ontwikkelgroep’ voor een eigen keurmerk begonnen.

Nederlandse consumenten

Ook in Nederland stijgt de vraag naar biologische wijn, zowel vanuit wijnspeciaalzaken, horeca en consumenten. Dat blijkt uit twee kleine enquêtes (I, II) van afgelopen jaren in opdracht van de Franse, biologische wijnproducentenorganisatie SudVinBio. Ongeveer twee derde van de ondervraagde Nederlandse importeurs ziet de komende vijf jaar biologische wijn als een ‘substantieel onderdeel’ van het assortiment. Bijna 90 procent van de wijnconsumenten heeft wel eens biologisch gedronken, en is bereid om meer geld te betalen voor milieuvriendelijke flessen wijn.

Duurzaamheidstrend

Tjitske Brouwer van wijnkoperij Vinoblesse, KVNW-lid, importeert al vanaf de jaren ’90 klassieke, Europese biologische kwaliteitswijnen naar Nederland. ‘Dat deden we toen al om ideologische, maar ook smaaktechnische redenen’, aldus Brouwer. Ook zij ziet het enthousiasme voor biologische wijn toenemen. ‘Tot tien jaar terug leken wij nog koning éénoog in het land der blinden’, aldus Brouwer. ‘Gelukkig bieden steeds meer importeurs tegenwoordig milieuvriendelijke alternatieven aan. De concurrentie is toegenomen.’

Vooral de jonge generatie staat volgens Brouwer, tevens in het bezit van de hoogste Nederlandse wijntitel Magister Vini, open voor biologische wijnen. ‘De oudere generatie heeft veelal een verwachting van hoe een wijn hoort te smaken’, aldus Brouwer. In dat opzicht hebben jongeren een bredere belangstelling, en durven eerder iets nieuws te proberen. ‘Tevens zijn zij bereid om duurzamer te leven, en dus meer te betalen voor wijnen waar niets, of nauwelijks iets extra’s, aan is toegevoegd.’

Toekomst

De mede-eigenaar van Vinoblesse ziet de toekomst zonnig in. ‘Steeds meer niet-biologische wijngaardiers kopiëren de nieuwe, efficiënte biologische landbouwtechnieken. Dat is een erg positieve ontwikkeling’, aldus Brouwer. ‘Ik geloof erin dat op een gegeven moment alle wijnen op een biologisch, natuurlijke wijze worden geproduceerd.’